Debilizm

Pył azbestowy, który przedostaje się do części oddechowej płuc, składa się z elastycznych igieł długości sięgającej 20 n.m, średnicy ok. 0,5 nm. Igły zatrzymują się zwykle na wysokości oskrzelików oddechowych i działają przede wszystkim jako ciała obce. W miarę rozwoju zmian mogą przesuwać się przewodami pęcherzykowymi i osiągać pęcherzyki płucne. Przeważająca większość igieł azbestowych dostaje się do płatów dolnych. Pod wpływem przewlekłego drażnienia w oskrzelikach oddechowych dochodzi do metaplazji płaskonabłonkowej. W ścianie tych oskrzelików i wokoło nich rozwija się tkanka łączna. W przewodach pęcherzykowych i pęcherzykach płucnych znajdują się liczne fagocyty jednojądrowe. W następstwie zniszczenia komórek nabłonka wyściełającego pęcherzyki, a przy braku jego odnowy, dochodzi do rozplemu tkanki łącznej w świetle pęcherzyków. Światło licznych pęcherzyków i przewodów pęcherzykowych całkowicie zarasta. Stąd w zaawansowanej pylicy azbestowej obraz mikroskopowy jest dość znamienny: oskrzeliki końcowe kończą się ślepo, tworząc mikrotorbielki w zwłókniałym miąższu. Niemniej jednak proces ten nie niszczy włókien elastycznych. Odpowiednio barwione włókna sprężyste ujawniają kontury zwłókniałych pęcherzyków i przewodów pęcherzykowych.